Aşırı sıcaklardan korunma tavsiyelerinde bizde bulunalım dedik. Yaz geldi sıcaklık dalgalanmaları devam ediyor. Havalar ya çok sıcak veya çok soğuk. Mevsim normallerinin dışına çıkmış bir iklim günümüzün önemli bir yansıması.
Bir bakıyorsunuz kışın ortasında baharı aratmayan hava sıcaklığı. Bir bakıyorsunuz yazıl ortasında ilk bahardan kalma bir gün. Tabi 3 mevsimi aynı gün yaşama ihtimalide bulunuyor.
Yaz gelince sıcaklardan, kış gelince soğuklardan şikayet ediyoruz. İnsanların halleri de tıpkı iklimler gibi değişken bir hal almış durumda.
Biz gelelim asıl konumuz olan yaz sıcaklarından korunmanın yollarına. Nemin yüzde 70’in üzerine çıktığı durumlarda vücudumuz terleme özelliğini kaybeder. Terleme özelliğinin kaybedilmesi vücut ısısının artmasına neden olur. Sonuç olarak kalp daha fazla çalışır ve kişinin ateşi yükselir, organların çalışması yetersiz hale gelir, daha da ileri giderek şuur kaybına dahi neden olabilir.
Aşırı sıcakların çeşitli sağlık problemlerine yol açar. Yaşlı, bebek ve kronik hastalığı olanlarda terleme mekanizmasıyla vücut ısısının dengede tutulmasında ciddi sorunlar açığa çıkabilir. 40 derece ve üzerine çıktığı durumlarda vücudun kendini koruma özelliğinin daha riskli hale gelir.
Aşırı sıcak dolayısıyla oluşabilecek rahatsızlıklar
60-65 yaş ve üzerindeki kişilerle, bebek ve çocuklar, bakıma ihtiyaç duyanlar ve hamilelerin aşırı sıcaklarda dikkatli olması gerekiyor. Ayrıca açık alanda çalışanlar, aşırı kilolular, şeker, hipertansiyon, kalp-damar, beyin-damar hastalıklarının yanı sıra, psikolojik, karaciğer, böbrek ve kronik solunum sistemi sorunları yaşayanlar sağlıklarını korumak için daha tedbirli olmaları gerekir. Öte yandan özellikle tansiyon düşürücü, idrar söktürücü, depresyon ve uyku ilaçlarını sürekli kullanan hastaların da sıcak havalarda sağlılarını korumada daha dikatli olmaları gerekir.
Günün en sıcak saatlerinde denize girmeyin
Günün en sıcak zaman dilimi olan 11.00-16.00’da saatleri arasında mecbur kalınmadıkça dışarı çıkılmamalıdır. Dışarıda çalışması gerekenlerin mümkün olduğunca güneş altında, aşırı hareketlerden kaçınması, koruyucu şapka kullanmaları ve bol sıvı tüketmeleri gerekir. Dışarıda bulunulduğunda açık renkli, hafif, bol ve sıkı dokunmuş kumaşlardan yapılan giysiler tercih edilmeli, geniş kenarlı ve hava delikleri olan şapkanın yanı sıra, güneşin zararlı ışınlarından koruyan güneş gözlüğü kullanılmalıdır.
Güneş ışınlarının dik geldiği 11.00-16.00’da saatleri arasında ise denize girilmemesi gerekir. Bu zaman dilimi içinde bulunan saatlerin dışında denize girmek isteyenler güneşten koruyucu en az 15 koruma faktörlü krem ile şapka ve gözlük kullanmalı. Uzun süre kesintisiz güneşlenilmemeli.
Yoğun fiziksel aktivitelerin ve spor faaliyetleri yine de sabah ve akşam saatlerinde yapılması sağlığınız açısından diğer bir tavsiye.
Her bir saatlik spor için en az 2-4 bardak sıvı alınmalıdır. Ağır fiziksel aktivitelerden kaçınılmalıdır. Risk altındaki yetişkinler ve yaşlılar, günde en az iki kez güneş veya sıcak çarpması yönünden izlenmelidir. Bebekler ise bu açıdan daha sık izlenmelidir. Bebek, çocuk, engelli ve hayvanlar kapalı yerlerdeki ve park halindeki araçlarda kesinlikle bırakılmamalıdır. Araçların iç ısıları, klima olsa dahi park edildikten çok kısa süre sonra yükselmektedir. Araç terk edilirken herkesin dışarı çıktığından emin olunmalıdır.”
Vücut ısısını dengelemek için sık duş alın
Güneş gören pencereler perde ve güneşliklerle gölgelendirilmelidir. Vücut ısısının yükselmemesi için sık sık duş alınmalı, bunun mümkün olmadığı durumlarda ayaklar, eller, yüz ve ense soğuk suyla ıslatılmalı veya silinmelidir.
Yaşlı ve çocuklar için kat kat kıyafetler yerine pamuklu, vücudun nefes almasını sağlayacak giysilerin tercih edilmesi gerekir.
Susuzluk hissi olmasa bile her gün en az 2-2,5 litre sıvı tüketilmelidir. Kahvaltıda az yağlı peynirler, zeytin ve taze sebzeler bulunmalı, kafein içeren içecekler yerine de süt, meyve suyu, ıhlamur ve kuşburnu gibi bitki çayları tercih edilmelidir. Yağlı besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılmalı, yemeklerde bitkisel sıvı yağlar kullanılmalıdır. Yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerine haşlama, ızgara, kendi suyunda veya az suda pişirme gibi sağlıklı pişirme yöntemleri uygulanmalıdır. Vücut direncini artırmak ve vücudun yeterli miktarda vitamin ve mineral almasını sağlamak için bol miktarda sebze ve meyve tüketilmelidir. Terlemeyle artan sıvı ve mineral kaybının önlenmesi için her zamankinden daha fazla miktarlarda sıvı alınmalıdır. Sıvı alımında su içmek esas olmakla beraber, su dışında sıvı alımında kahve, çay ve gazlı içecekler yerine süt, ayran ve meyve suyu gibi ürünler tercih edilmelidir.
Mide kramplarına neden riski sebebi ile çok soğuk ve buzlu içeceklerin tercih edilmemesi gerekir. Kafein, alkol ve fazla miktarda şeker içeren içeceklerin daha fazla sıvı kaybına yol açtığı için tüketilmesinde dikkatli olunmalıdır.
Çabuk bozulma riski olan et, yumurta, süt, balık gibi ürünlerin açıkta bekletilmemesi gerekir. Kapsal, besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi aşamalarında hijyen kurallarına özen gösterilmesi tabi daima önem vermemiz gereken bir husustur.
Aşırı sıcaklardan korunma tavsiyelerine uyarmışınız bilinmez ama en azında h-gayret gösterebilirsiniz.